نحوه محاسبه عوارض نوسازی شهرداری شیراز

قانون عوارض نوسازی شهرداری با هدف تامین نیازمندی‌های شهری و توسعه در سال ۱۳۴۷ تدوین و تصویب شد. اجرای این برنامه‌ها، هزینه‌های زیادی دارد که با دریافت عوارض نوسازی تامین می‌شود. این عوارض عمدتا در ابتدای سال یا در تاریخی که وزارت کشور تعیین می‌کند به ملک تعلق خواهد گرفت. مبالغ اعلام شده باید توسط صاحب‌های خانه و مغازه‌ها پرداخت شود. در این مطلب به نحوه محاسبه و چگونگی دریافت عوارض شهرداری خواهیم پرداخت.

محاسبه عوارض نوسازی

عوارض، مبلغی است که شهروندان برای خدماتی که شهرداری ارائه می‌کند، پرداخت خواهند کرد. این خدمات شامل: ایجاد خیابان‌ها، کوچه‌ها، نظافت و حفظ و توسعه خدمات شهری است و افراد موظف به پرداخت آن هستند و تفاوتی بین املاک مسکونی و تجاری وجود ندارد. در ادامه به بررسی قوانین و مقرراتی که عوارض نوسازی بر اساس آن محاسبه می‌شود می‌پردازیم.

قانون اول

نوسازی و عمران، ایجاد اصلاحات اساسی و تامین نیازهای شهری، ایجاد و توسعه تاسیسات عمومی و حفظ و نگهداری از آنها، نوسازی شهر و اماکن عمومی و مراقبت در رشد متناسب شهرها از وظایف اساسی شهرداری‌هاست که نیازمند تهیه برنامه‌های اساسی و نقشه های جامع می باشد.

قانون دوم

بر اساس قوانین تعیین شده از سوی وزارت کشور، کلیه اراضی و ساختمان‌ها و … واقع در محدوده قانونی شهر موظف به پرداخت عوارض خاص سالانه می باشند. شهرداری‌ها مکلفند بر اساس این قانون، عوارض مذکور را دریافت نموده و صرف نوسازی و عمران شهری نمایند. مصرف وجوه حاصل از عوارض نوسازی در غیر موارد مطرح در این قانون، در حکم تصرف غیرقانونی در اموال دولت خواهد بود. 

تبصره یک

‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ترتیب ممیزی، تشخیص و نحوه دریافت عوارض نوسازی و تعیین نسبتی از ملک که در هر شهر بر اساس شرایط خاص اقتصادی ماخذ دریافت عوارض می شود، به وسیله آیین نامه وزارت کشور تنظیم شده و به تصویب می‌رسد و اجرا خواهد شد. 

تبصره دو 

از ابتدای سال ۱۳۸۹ عبارت "پنج در هزار" مندرج در ماده ۲ قانون نوسازی و عمران شهری به عبارت (1%) اصلاح می‌شود.

تبصره سه

از ابتدای سال ۱۳۸۹ این ضریب به (1.5%) افزایش یافت.

تبصره چهار

مودیانی که از تاریخ اجرایی شدن این قانون تا مدت یک سال نسبت به تعیین تکلیف نحوه پرداخت عوارض نوسازی معوق خود اقدام نمایند، مشمول بخشودگی جرایم عوارض می‌شوند.

قانون سوم

عوارض هر سال در اول فروردین ماه آن سال تعیین می شود و باید حداکثر تا پایان همان سال به شهرداری پرداخت شود.

تبصره یک

از عوارض مودیانی که ظرف مدت یک سال عوارض ملک خود را بپردازند، ده درصد از عوارض آن سال به عنوان جایزه کسر خواهد شد.

تبصره دو

ساختمان های اساسی که به جای ساختمان های قدیمی نوسازی شوند، تا سه سال پس از تاریخ اتمام ساخت بنا از پرداخت عوارض معاف می‌شوند.

تبصره سه

بهای اعیانی پارکینگ‌های اختصاصی در هر ساختمان در عوارض محاسبه نمی‌شود.

قانون چهارم

مودیانی که تا پایان سال عوارض خود را پرداخت نکنند، از آغاز سال بعد ملزم به پرداخت مبلغی تحت عنوان دیرکرد نسبت به مدت تاخیر خواهند بود. شهرداری مکلف است پس از پایان شش ماه اول سال نسبت به دریافت این مورد اقدام نماید. این قانون از ابتدای سال ۱۳۸۹ اجرایی شده است.

قانون پنجم

در پروانه های ساختمانی صادر شده از سوی شهرداری ها، باید حداکثر مدت برای پایان یافتن ساختمان قید شود. افرادی که اقدام به ساخت ساختمان در میدان‌ها و معابر اصلی می‌کنند، باید ظرف مدت مقرر شده کار خود را به اتمام برسانند. در صورتی که با گذشت ۲ سال از مدت مقرر شده همچنان کار ناتمام باقی بماند، عوارض پرداختی ۲ برابر شده و اگر این روند ادامه داشته باشد، به ازای هر دو سال، عوارض پرداختی ۲ برابر ماخذ سال قبل خواهد شد.

نحوه محاسبه عوارض نوسازی

برای محاسبه عوارض نوسازی می‌توانید از جدول زیر استفاده نمایید. برای دسترسی به مقادیر هر کدام از موارد ذکر شده در جدول، می‌توانید به کتاب "منابع اقتصادی و درآمدهای پایدار شهرداری شیراز" مراجعه نمایید.

برای محاسبه عوارض نوسازی و دسترسی به مقادیری که در جدول بالا آورده شده است می‌توانید به کتاب منابع اقتصادی و درآمدهای پایدار شهرداری شیراز مراجعه نمایید.

ضوابط اجرایی

1. در محاسبه ارزش عرصه‌هایی که دارای ۲ بر یا بیشتر هستند، بالاترین ارزش معبر مربوطه ملاک عمل خواهد بود، مشروط بر اینکه از معبر مذکور راه عبور داشته باشد.
2. ارزش عرصه املاک واقع در بر میادین، معادل بالاترین ارزش معبری است که از آن میدان منشعب می‌شود.
3. ارزش عرصه املاکی که راه عبور مستقلی ندارند و حق عبور از ملک مجاور را دارند، برابر (%60) ارزش عرصه معبری است که راه عبور ملک از آن منشعب می‌شود.
4. ارزش عرصه املاکی که بر بزرگ‌راه، اتوبان، مسیل، حریم راه‌آهن و نهر قرار دارند، تا زمانی که شرایط استفاده و عبور و مرور از آنها، نظیر خیابان‌های داخلی شهر جهت دسترسی به ملک مورد نظر مهیا نباشد، برابر خیابان مورد استفاده محاسبه می‌شود.
5. ارزش معاملاتی عرصه سراها، پاساژها و کاروان‌سراها بر اساس بالاترین ارزش معاملاتی معبری که از آن منشعب می‌شوند، محاسبه می‌شود.
6. چنانچه برای املاک واقع در حریم قانونی شهر، بخش و روستای موردنظر ارزش معاملاتی تعیین نشده باشد، معادل (%70) ارزش معاملاتی نزدیک‌ترین محل مشابه، حسب مشابه، حسب مورد مبنای محاسبه خواهد شد.
7. کلیه فضاهای مسقف و همچنین مشاعات ساختمان در محاسبه ارزش معاملاتی ساختمان (اعیانی) املاک منظور نمی‌شود.
8. ارزش معاملاتی املاکی که نیاز به اصلاح اسناد مالکیت دارند، تا زمانی که اسناد مالکیت آنها اصلاح نشده باشد، تابع مشخصات مندرج در سند مالکیت می‌باشد. 

منبع: کتاب منابع اقتصادی و درآمدهای پایدار شهرداری شیراز