انواع گواهینامه‌های ایزو+نحوه ثبت نام

سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) یک نهاد مستقل و غیر دولتی مستقر در ژنو، سوئیس است که وظیفه تدوین و انتشار استانداردهای بین‌المللی را بر عهده دارد. این سازمان مستقیماً گواهینامه‌ای صادر نمی‌کند، بلکه فرآیند صدور گواهینامه ایزو توسط نهادهای شخص ثالث انجام می‌شود. دریافت گواهینامه ISO تأییدی بر انطباق سازمان با استانداردهای بین‌المللی بوده و به افزایش کیفیت، بهبود فرآیندها و جلب رضایت مشتریان کمک می‌کند.

نخستین گام در دریافت گواهینامه ISO، انتخاب استاندارد مناسب برای سازمان است. ایزو تاکنون بیش از 21,584 استاندارد منتشر کرده که حوزه‌های مختلفی را پوشش می‌دهد. برخی از مهم‌ترین استانداردهای ایزو شامل:

• ISO 9001 – استاندارد مدیریت کیفیت که بر رضایت مشتری و بهبود فرآیندهای سازمان تمرکز دارد.

• ISO 14001 – استاندارد مدیریت زیست‌محیطی که الزامات لازم برای کاهش اثرات زیست‌محیطی سازمان را مشخص می‌کند.

• ISO 45001 – استاندارد ایمنی و بهداشت حرفه‌ای برای ارتقای سلامت جسمی و روحی کارکنان.

یکی از مهم‌ترین اقدامات برای بهبود ایمنی و رعایت اصول بهداشتی در محیط‌های کاری، اجرای استانداردهای تعیین‌شده توسط ایزو است. اخذ گواهینامه ایزو 45001 به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا به یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای کارآمد دست یابند. این گواهینامه مطابق با الزامات سازمان بین‌المللی استانداردسازی تدوین شده و به واحدهای صنعتی و تجاری این امکان را می‌دهد تا خطرات محیط کاری را کاهش داده و سطح ایمنی کارکنان را افزایش دهند.

• ISO 27001 – استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات که تعهد سازمان به حفاظت از اطلاعات و امنیت سایبری را نشان می‌دهد.

همچنین، استانداردهای دیگری نیز وجود دارند که برای صنایع و بخش‌های مختلف مناسب هستند:

• مدیریت محیط زیست: ISO 14004، ISO 5001
• مدیریت ایمنی و بهداشت: ISO 22000، IWA 1
• حمل و نقل: ISO/TS 16949، ISO/PAS 30003
• مدیریت ریسک: ISO 31000، ISO 31010
• مدیریت کیفیت: گروه ISO 9000
• مدیریت انرژی: ISO 50001
• مسئولیت اجتماعی: ISO 26000
• مدیریت ایمنی غذا: ISO 22000

در روند دریافت گواهینامه ISO، مدارک مورد نیاز به نوع استاندارد و دامنه فعالیت سازمان بستگی دارد. به‌طور کلی، مدارک ایزو به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. اسناد اجباری – مستنداتی که نحوه انجام فرآیندها را مشخص می‌کنند و به‌روز نگه داشته می‌شوند.
2. سوابق اجباری – مستنداتی که به عنوان شواهد عملکرد سازمان نگهداری می‌شوند و قابل تغییر نیستند.
3. اسناد غیر اجباری – مستنداتی که وابسته به قوانین داخلی کشور و سازمان‌های مختلف بوده و در برخی موارد نیاز نیستند.

برخی از مدارک اجباری برای اخذ گواهینامه ISO 9001:2015 شامل: 

• خط‌مشی کیفیت
• اهداف کیفیت و معیارهای ارزیابی
• سوابق آموزش، مهارت و صلاحیت کارکنان
• نتایج پایش و ممیزی داخلی
• برنامه‌های کنترل فرآیند و ارزیابی عملکرد

• افزایش اعتبار سازمان در سطح بین‌المللی
• بهبود بهره‌وری و کیفیت محصولات و خدمات
• افزایش رضایت مشتریان و اعتماد عمومی
• تسهیل ورود به بازارهای جدید و رقابت مؤثرتر
• کاهش هزینه‌های ناشی از خطاها و مشکلات عملیاتی

دریافت گواهینامه ایزو یک سرمایه‌گذاری مهم برای رشد و توسعه کسب‌وکار شماست. سازمان‌هایی که این استانداردها را اجرا می‌کنند، بهره‌وری بالاتری داشته و اعتماد بیشتری از سوی مشتریان و شرکای تجاری دریافت می‌کنند. با دریافت مشاوره تخصصی و رعایت مراحل اخذ ایزو، می‌توانید روند دریافت این گواهینامه را تسریع کرده و از مزایای آن بهره‌مند شوید.

فرآیند دریافت گواهینامه ISO بسته به پیچیدگی و اندازه سازمان ممکن است بین 6 تا 12 ماه طول بکشد. مراحل اصلی عبارت‌اند از:

1. تکمیل فرم درخواست – بررسی نیازهای سازمان و برآورد هزینه‌های دریافت ایزو.
2. انعقاد قرارداد با مشاور ایزو – برای دریافت راهنمایی در مستندسازی و پیاده‌سازی الزامات.
3. آشنایی با استانداردها – برگزاری جلسات آموزشی برای مدیران و کارکنان.
4. تدوین مستندات سیستم مدیریت – طراحی فرآیندها و تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها.
5. آموزش و اجرای سیستم مدیریت کیفیت – اطمینان از پیاده‌سازی صحیح استانداردها.
6. پیش‌ممیزی داخلی – بررسی میزان آمادگی سازمان قبل از ممیزی رسمی.
7. انتخاب مرجع صدور گواهینامه – انتخاب یک نهاد معتبر برای ممیزی و صدور گواهینامه.
8. تعیین زمان ممیزی و اجرای آن – ممیزی رسمی که در دو مرحله انجام می‌شود.
9. دریافت گواهینامه ISO – پس از تأیید انطباق سازمان با استانداردهای مربوطه.

پس از دریافت گواهینامه، سازمان باید سالانه مورد حسابرسی قرار گیرد تا از حفظ استانداردها اطمینان حاصل شود. گواهینامه‌های ایزو معمولاً 3 سال اعتبار دارند و نیازمند تمدید دوره‌ای هستند.

با توجه به احتمال وقوع حوادث و آسیب‌های شغلی، سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) استاندارد ایزو 45001 را تدوین کرده است تا به کاهش صدمات وارده به کارکنان و افزایش سطح ایمنی در محیط‌های کاری کمک کند. اخذ این گواهینامه مستلزم اجرای الزامات و دستورالعمل‌های تعریف‌شده است و تمامی سازمان‌ها و کارفرمایان پروژه‌ها موظف به رعایت این مقررات جهت حفظ سلامت نیروی کار خود هستند.

ایزو 45001 که جایگزین استاندارد OHSAS 18001 شده است، به‌عنوان یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای مدرن و مؤثر شناخته می‌شود. این استاندارد نه‌تنها برای کاهش خطرات بلکه برای بهبود عملکرد کلی ایمنی سازمان‌ها طراحی شده است.

اخذ گواهینامه ایزو 45001:2018 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا:

• محیط کاری ایمن و بدون حادثه‌ای ایجاد کنند.
• از بروز حوادث و آسیب‌های شغلی جلوگیری کنند.
• الزامات قانونی و مقررات بهداشت و ایمنی را رعایت کنند.
• به اهداف مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OH&S) دست یابند.

برای دریافت گواهینامه ایزو 45001، سازمان‌ها باید مراحل زیر را طی کنند:

1. آموزش مدیریت و مسئولان ایمنی سازمان درباره استاندارد ایزو 45001.
2. بررسی و تحلیل شکاف‌های ایمنی در محیط کار با استفاده از OHSAS.
3. طراحی یک نقشه راه برای پیاده‌سازی الزامات استاندارد ایزو 45001.
4. آموزش کارکنان برای اجرای استانداردهای ایزو 45001 در محیط کاری.
5. بهبود فرآیندها و انجام ممیزی داخلی جهت بررسی تطابق با الزامات.
6. انتخاب یک مرجع معتبر صدور گواهینامه ایزو 45001.
7. انجام مراحل بازرسی و ارزیابی توسط مرجع صدور گواهینامه ایزو.
8. صدور گواهینامه ایزو 45001 و نظارت بر اجرای مستمر آن.

پس از دریافت این گواهینامه، سازمان‌ها موظف به اجرای مداوم استانداردها و انجام حسابرسی‌های دوره‌ای جهت حفظ اعتبار آن هستند. گواهینامه ایزو 45001 معمولاً به مدت ۳ سال اعتبار دارد و نیازمند تمدید سالانه بر اساس بررسی عملکرد سازمان است.

این استاندارد برای هر نوع سازمانی با هر اندازه و در هر صنعتی قابل اجرا است. اخذ گواهینامه ایزو 45001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سلامت و ایمنی کارکنان را بهبود بخشند و به صورت سیستماتیک عملکرد خود را در این حوزه ارتقا دهند. همچنین این استاندارد به سازمان‌ها امکان می‌دهد تا استراتژی‌های ایمنی را با دیگر فرآیندهای مدیریتی ادغام کنند.

ایزو 45001 می‌تواند به‌طور هماهنگ با سایر استانداردهای ایزو، مانند ایزو 9001 (مدیریت کیفیت) و ایزو 14001 (مدیریت زیست‌محیطی) پیاده‌سازی شود. این هماهنگی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا استانداردهای مختلف را به‌صورت یکپارچه اجرا کرده و کارایی خود را افزایش دهند.

از جمله تفاوت‌های مهم بین این دو استاندارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمرکز ایزو 45001 بر تعامل محیط کسب‌وکار با سازمان، در حالی که OHSAS 18001 بر فرآیندهای داخلی سازمان متمرکز است.
• رویکرد ایزو 45001 مبتنی بر یک فرآیند برنامه‌ریزی‌شده است، در حالی که OHSAS 18001 بر پایه روش‌های سنتی قرار دارد.

انعطاف‌پذیری در اجرای ایزو 45001 بالاتر است و به‌صورت پویا اجرا می‌شود، در حالی که استاندارد OHSAS 18001 کمتر منعطف است.